ویتامین دی و اهمیت آن برای بدن امر مهمی است، چون نقشی حیاتی بر سلامت عمومی بدن ایفا می‌کند و ما در این مقاله نقش ویتامین دی بر عملکرد بدن را بررسی نموده‌ایم به شما خواندن این مقاله را پیشنهاد می‌کنیم، زیرا توجه به ویتامین دی و اهمیت آن می‌تواند به شما کمک کند تا زندگی با کیفیت تری داشته باشید.
ویتامین دی و نقش های آن در بدن
ویتامین دی یک ویتامین محلول در چربی است که به لحاظ نقش های فیزیولوژیک مهمش گاهی بیش از یک ویتامین و شبیه به یک هورمون عمل می‌کند. ویتامین دی در جذب کلسیم و فسفر به بدن کمک می‌کند. داشتن مقدار مناسب ویتامین D، کلسیم و فسفر برای ساخت و حفظ استخوان‌های قوی مهم است. ویتامین D برای درمان و پیشگیری از اختلالات استخوانی (مانند راشیتیسم و نرمی استخوان) استفاده می‌شود. این ویتامین زمانی که پوست در معرض نور خورشید قرار میگیرد توسط بدن نیز ساخته می‌شود. کرم های ضد آفتاب، لباس های محافظ، کم قرار گرفتن در معرض نور خورشید، پوست تیره و سن ممکن است از ساخت ویتامین D کافی به کمک نور خورشید جلوگیری کنند.
اگر نمیدانید علائم کمبود ویتامین دی در بدن چیست و راهکارهای درمان کمبود ویتامین دی چیست این مقاله را مطالعه بفرمایید: نشانه های کمبود ویتامین D و روشهای جلوگیری از آن
آیا ویتامین دی به جز ایفای نقش در جذب و متابولیسم کلسیم و فسفر و استخوان سازی نقش های دیگری هم دارد؟
ویتامین D همراه با کلسیم برای درمان یا جلوگیری از پوکی استخوان (استئوپروز) استفاده می‌شود. ویتامین D همچنین همراه با سایر داروها برای درمان سطوح پایین کلسیم یا فسفات ناشی از برخی اختلالات (مانند هیپوپاراتیروئیدیسم، هیپوپاراتیروئیدیسم کاذب و هیپوفسفاتمی خانوادگی) استفاده می‌شود. ممکن است در بیماری های کلیوی برای نرمال نگه داشتن سطح کلسیم و کمک به رشد طبیعی استخوان استفاده شود. (بیماران مبتلا به نارسایی کلیوی پیشرفته در ساخت شکل فعال ویتامین دی مشکل دارند.) قطره های خوراکی ویتامین دی به تنهایی یا همراه با سایر ویتامین ها به نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند داده می‌شود، زیرا شیر مادر معمولاً دارای سطوح پایین ویتامین D است.
همچنین می‌توانید با مصرف قرص کلسیم + ویتامین دی جوشان از که یکی از محصولات نوتری پاد می‌باشد نیاز به کلسیم و ویتامین دی را همزمان برطرف کنید.
اثرات ویتامین دی محدود به افزایش کلسیم و فسفر و استخوان سازی نیست. برای ویتامین دی نقش های بسیار مهم دیگری نیز بر شمرده شده است که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم:
نقش ویتامین دی و اهمیت آن در تقویت سیستم ایمنی
ویتامین دی در تقویت سیستم ایمنی و مبارزه با عفونت ها نقش دارد. دانشمندان هنوز در حال بررسی دقیق این موضوع هستند که ویتامین D چقدر می‌تواند شما را از ابتلا به ویروس ها در امان نگه دارد یا به درمان آنها کمک کند. مثلا در یک مطالعه نشان داده شد که مصرف قطره ویتامین D در فصل زمستان در دانش آموزان ژاپنی به کاهش تعداد موارد ابتلا به آنفولانزا کمک می‌کند.
همچنین در دوران کرونا برخی از مطالعات دلالت بر این داشتند که افراد مبتلا به کمبود ویتامین دی یا سطوح غیر ایده آل آن، بیش از دیگران احتمال داشت که به اشکال شدید COVID مبتلا شوند. آنچه مسلم است اینکه بخش مهمی از عملکرد یک سیستم ایمنی سالم وابسته به برخورداری از سطوح مناسب از ویتامین دی می‌باشد. اگر شما دچار کمبود ویتامین دی باشید بدن شما نمی‌تواند به خوبی با میکروب ها مبارزه کند.
اگر می‌خواهید بیشتر در مورد سیستم ایمنی بدن اطلاعات کسب کنید ما در این مقاله برای شما به طور کامل و ساده توضیحاتی داده‌ایم و از آنجایی که سیستم ایمنی نقش بسیار مهمی در بدن دارد خواندن آن را به شما پیشنهاد می‌کنیم:
هر آنچه باید درباره سیستم ایمنی بدن بدانیم
نقش ویتامین دی در تنظیم عملکرد سیستم ایمنی و کاهش ریسک بروز بیماری های خودایمنی
ویتامین دی نه تنها تقویت کننده عملکرد سیستم ایمنی بلکه یک تنظیم کننده مهم عملکرد سیستم ایمنی نیز هست. بیماری های خود ایمنی دسته ای از بیماری ها هستند که طی آنها سیستم ایمنی عضوی یا بافتی از خود بدن را به اشتباه هدف قرار می‌دهد. مثلا ام اس (Multiple sclerosis ) بیماری است که طی آن واکنش ایمنی بر علیه سیستم اعصاب شکل گرفته است و بیماران معمولا طی دوره هایی تشدید یا فروکش کردن بیماری را تجربه می‌کنند.
مطالعات نشان می‌دهد که ویتامین D ممکن است شانس ابتلا به ام اس را کاهش دهد. در واقع شیوع بیشتر این بیماری در نقاط دارای عرض جغرافیایی بالاتر که از خط استوا بیشتر فاصله دارند و به قطب نزدیکتر هستند به کمبود ویتامین دی در اثر کمتر قرار گرفتن در معرض آفتاب در این جمعیت نسبت داده شده است. برخی مطالعات نشان می‌دهند که ویتامین D می‌تواند علائم ام اس را کاهش دهد یا حتی پیشرفت بیماری را کُند نماید. همچنین کمبود ویتامین دی با تشدید مشکلات آلرژیک و تنفسی از جمله با موارد تشدید بیماری COPD یا برونشیت مزمن ارتباط داشته است.
ویتامین دی و مشکلات قلبی عروقی
اگرچه مدرک محکمی وجود ندارد که مکمل های ویتامین D می‌توانند خطر حمله قلبی یا سکته را کاهش دهند، اما ممکن است ویتامین دی از نارسایی قلبی جلوگیری کند. محققان در حال بررسی بیشتر این موضوع هستند.
ویتامین دی و شانس ابتلا به برخی ازانواع سرطان
ویتامین D ممکن است شانس ابتلا به برخی سرطان‌ها مانند سرطان روده بزرگ، سینه و پروستات را کاهش دهد.
ویتامین D و افسردگی
کارشناسان مطمئن نیستند که آیا کمبود ویتامین دی منجر به افسردگی می‌شود یا برعکس. اما مطالعات نشان می‌دهد که بین این دو ارتباط وجود دارد. تحقیقات در حال انجام است تا مشخص شود که آیا افزایش سطح ویتامین D می‌تواند به علائم کمک کند و خلق و خوی شما را تقویت کند.
ویتامین دی و ارتباط با کاهش وزن
اگر می‌خواهید وزن کم کنید، مکمل های ویتامین D را امتحان کنید. مصرف ویتامین دی به ویژه همراه با کلسیم می‌تواند از احساس گرسنگی به دفعات جلوگیری کند. این بدان معناست که کاهش مصرف کالری برای شما ساده تر می‌شود.
چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به کمبود ویتامین دی قرار دارند؟
عواملی که خطر کمبود ویتامین دی افزایش می‌دهند عبارتند از:
- سن 50 سال یا بیشتر
- پوست تیره
- سکونت در محل ها یا خانه هایی که کمتر آفتاب گیر هستند
- اضافه وزن، چاقی، جراحی بای پس معده
- حساسیت به شیر یا عدم تحمل لاکتوز
- بیماری هایی که جذب مواد مغذی را در روده کاهش می‌دهند، مانند بیماری کرون یا سلیاک
- مصرف برخی داروها مانند برخی از داروهای ضدتشنج
نکته مهم دیگر آن است که، استفاده از کرم ضد آفتاب می‌تواند با دریافت ویتامین D تداخل داشته باشد، اما کنار گذاشتن کرم ضد آفتاب می‌تواند خطر ابتلا به سرطان پوست را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. بنابراین ارزش آن را دارد که به جای قرار گرفتن در معرض طولانی مدت و محافظت نشده در معرض نور خورشید، به دنبال منابع دیگر ویتامین D باشید.
آیا همراه نمودن ویتامین K2 با ویتامین دی در مکمل ها مفید است؟
ویتامین K2 از جمله دیگر ویتامین های محلول در چربی است که بر خلاف ویتامین K1 ، تحقیقات سال های اخیر برخی از نقش های مهم آنرا آشکار ساخته است. نقش مهم ویتامین K1 ساخت فاکتورهای انعقادی است و کمبود در ویتامین K1 از طریق اختلال در ساخت فاکتورهای انعقادی موجب اختلالات انعقادی خونریزی دهنده می‌شود.
ویتامین K1 در سبزیجات دارای برگ سبز مانند کلم و کاهو به وفور یافت می‌شود و در افراد دارای تغذیه نرمال کمبود آن نادر است. حال آنکه ویتامین K2 بر خلاف ویتامین K1 در سبزیجات دارای برگ سبز فراوان نیست بلکه عمدتا در غذاهایی که پروسه تخمیری را طی کرده اند مانند پنیر یافت می‌شود. همچنین میکروب های موجود در دستگاه گوارش می‌توانند با تبدیل ویتامین K1 به ویتامین K2 در تامین ویتامین K2 مورد نیاز بدن نقش داشته باشند.
ویتامین K2 نیز دارای نقش مهمی در استحکام استخوان ها و دندان هاست. در واقع به مصرف رسیدن کلسیم برای ساخت استخوان، مستلزم برداشت کلسیم از خون و به مصرف رسیدن آن در استخوان است و این نقش به عهده ویتامین K2 است. احتمالا میدانید که مصرف بیش از حد کلسیم یعنی مصرف کلسیم در مقادیر بیش از نیاز روزانه که بسته به سن و جنس و شرایط افراد البته متفاوت است( و معمولا بین 1000 تا 1200 میلی گرم در روز است.) خطرناک و موجب افزایش ریسک بروز مشکلات عروقی است.
در واقع کلسیم مازاد ممکن است در رگ ها رسوب نماید و موجب سخت و سفت شدن عروق و به اصطلاح پزشکی موجب تشدید مشکلات آترواسکلروتیک و افزایش ریسک بروز سکته قلبی شود. مشخص شده ویتامین K2 با نقشی که در برداشت کلسیم از خون و به مصرف رسیدن آن برای ساخت استخوان دارد از این عارضه جلوگیری می‌نماید.
همچنین چنانکه گفته شد ویتامین دی نیز نقش حیاتی در متابولیسم استخوان و پیشگیری از استئوپروز (پوکی استخوان) دارد. ویتامین دی اثری در جهت افزایش کلسیم خون اعمال می‌کند. در شرایط کمبود ویتامین K2 این کلسیم به جز کاربرد در ساخت و افزایش تراکم استخوان ممکن است در عروق رسوب نماید و موجب افزایش مشکلات عروقی و ریسک بروز سکته قلبی گردد. با توجه به جمیع این موارد در سال های اخیر اقدام به همراه نمودن ویتامین K با ویتامین دی در مکمل ها نمودهاند. این همراهی موجب اثر بخشی بیشتر ویتامین دی در افزایش تراکم استخوان و از سوی دیگر موجب کاهش عوارض جانبی احتمالی ناشی از کلسیم و ویتامین دی می‌شود.
نوتری پاد محصولی برای شما تهیه کرده است که کار را برای شما آسان کرده و دیگر لازم نیست سه قرص مجزا مصرف کنید و ما سه ویتامین را در یک قرص تعبیه کرده ایم و شما با یک تیر سه نشان میزنید. قرص قرص ویتامین دی + کا 1 + کا 2 تمامی نیازاتی که در بالا بیان شد برای شما را برطرف خواهد کرد.
نحوه مصرف ویتامین D3
ویتامین D را طبق دستور پزشک و داروساز به طور خوراکی استفاده کنید. جذب ویتامین D بعد از غذا بهتر است، اما به طور کلی ویتامین دی ممکن است همراه یا بدون غذا مصرف شود.
اگر از مکمل هایی استفاده می‌کنید که به جز ویتامین دی دارای کلسیم نیز هستند، دراین صورت بهتر است حتما این مکمل ها را بعد از غذا استفاده کنید، چون جذب کلسیم نیز با غذا افزایش و عوارض آن با غذا کاهش می‌یابد. اگر سوالی در مورد نحوه و مقدار مصرف ویتامین دی داشتید، از پزشک یا داروساز خود راهنمایی بخواهید. ویتامین دی را طبق دستور پزشک مصرف کنید. دوز یا میزان مصرف ویتامین دی در شما بر اساس وضعیت پزشکی یا میزان کمبود که با آزمایش تعیین می‌شود، میزان قرار گرفتن در معرض نور خورشید، رژیم غذایی، سن و پاسخ به درمان تعیین می‌شود.
توجه داشته باشید که برخی از داروهای دیگر (مثلا کاهنده های جذب اسیدهای صفراوی مانند کلستیرامین/کلستیپول، اورلیستات) می‌توانند جذب ویتامین D را کاهش دهند. دوزهای خود را از این داروها تا حد امکان از دوزهای ویتامین D خود دورتر مصرف کنید. (حداقل با 2 ساعت فاصله مصرف کنید)
اگر آزمایش نشان داده است که سطح ویتامین دی شما پایین است یا در حد ایده آل نیست توجه داشته باشید که دوره درمان خود را طبق نظر و دستور پزشک تکمیل کنید و در صورت نیاز طبق دستور پزشک در زمان مقرر برای آزمایش مجدد و اندازه گیری سطح ویتامین دی مراجعه کنید. اگر این دارو را فقط یک بار در هفته مصرف می‌کنید به یاد داشته باشید که هر هفته آن را در همان روز مصرف کنید. علامت گذاری در تقویم ممکن است به یادآوری کمک کند.
اگر پزشک به شما توصیه کرده است که از یک رژیم غذایی خاص (مانند رژیم غذایی سرشار از کلسیم) پیروی کنید، پیروی از رژیم غذایی برای بهره مندی بیشتر از ویتامین دی و جلوگیری از عوارض جانبی بسیار مهم است. پزشک خود را درجریان سایر مکمل ها یا ویتامین هایی که مصرف می‌کنید قرار دهید.
توجه داشته باشید که ویتامین دی یک ویتامین محلول در چربی است و مصرف مقادیر بسیار زیاد آن ممکن است عوارض به همراه داشته باشد.