اثرات منیزیم برای خواب چیست؟
- منیزیم میتواند به شما کمک کند مدت زمان بیشتری بخوابید، کیفیت خوابتان را بهبود دهید و احساس خستگی کمتری داشته باشید.
- کارشناسان توصیه میکنند بیش از ۳۵۰ میلیگرم منیزیم در روز برای بهبود خواب مصرف نکنید.
- منیزیم در مواد غذایی مانند آجیل، سبزیجات برگ دار، غلات کامل، لبنیات و محصولات سویا یافت میشود.
- پیش از افزودن هرگونه مکمل منیزیم برای خواب به رژیم غذایی خود، با پزشک مشورت کنید.
حدود ۵۰ درصد از بزرگسالان و کودکان در ایالات متحده به اندازه کافی منیزیم مصرف نمیکنند. از آنجا که تحقیقات نشان داده اند منیزیم در کیفیت خواب نقش دارد، کمبود این ماده معدنی میتواند منجر به اختلالات خواب شود.
در این مطلب بررسی میکنیم که منیزیم چگونه میتواند به بهبود خواب کمک کند؟ و هنگام انتخاب مکمل منیزیم مناسب باید به چه نکاتی توجه کرد؟
پس آیا منیزیم میتواند به خواب کمک کند؟
برخی مطالعات نشان میدهند که منیزیم میتواند به بهبود خواب کمک کند و تحقیقات دیگری نشان دادهاند که ممکن است به تنظیم ملاتونین (هورمونی که بدن در تاریکی تولید میکند تا به خواب کمک کند) کمک کند. با این حال، شواهد حاصل از این مطالعات بسیار محدود است و هنوز نیاز به تحقیقات بیشتری وجود دارد تا بتوان نتیجه گیری قطعی درباره اثربخشی آن به عنوان یک کمک کننده خواب داشت.
با این حال، منیزیم در تنظیم انقباضات عضلانی نقش دارد و با عمل بهعنوان یک مسدود کننده طبیعی کلسیم به شل شدن عضلات کمک میکند – و همچنین فواید اثباتشده زیادی دارد که میتوانند به حفظ سلامت کلی بدن کمک کنند. در نهایت، مراقبت از خود بخشی از حمایت از خواب باکیفیت و سالم است.
ملاتونین هورمونی است که توسط بدن برای تنظیم چرخه خواب و بیداری تولید میشود.
منیزیم چگونه به خواب کمک میکند؟
منیزیم ماده ای معدنی است که در بسیاری از عملکردهای بدن نقش دارد، از جمله در تعادل انتقال دهنده های عصبی، همان پیام رسان های شیمیایی که به سلول های عصبی کمک میکنند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.
این انتقال دهنده ها سیگنال هایی بین مغز و سایر بخش های بدن ارسال میکنند و نقش مهمی در خلق و خو، خواب، حافظه و حرکات عضلانی دارند.
دکتر میلستاین توضیح میدهد:
«انتقال دهنده های عصبی میتوانند تحریک کننده یا آرام بخش باشند. منیزیم به حفظ تعادل بین این دو نوع کمک میکند.»
به بیان دیگر، اگر اضطراب یا افکار پراکنده باعث میشود نتوانید به خواب بروید یا نیمه شب از خواب بیدار شوید، منیزیم ممکن است با تقویت انتقال دهنده های آرام بخش به خواب شما کمک کند.
منیزیم یک ماده معدنی ضروری است که در بیش از ۳۰۰ فرآیند بیوشیمیایی بدن نقش دارد، از جمله فرآیندهایی که با خواب مرتبط هستند.
حدود ۳۰٪ بزرگسالان با بیخوابی مواجه هستند و منیزیم بهعنوان یک مکمل طبیعی برای بهبود خواب محبوبیت پیدا کرده است. هرچند محققان هنوز در حال بررسی ارتباط بین منیزیم و خواب هستند، شواهدی وجود دارد که نشان میدهد منیزیم ممکن است فوایدی داشته باشد که به خواب آرامتر و احیاکنندهتر کمک کند.
آرام بخش سیستم عصبی و حمایت از تولید GABA
منیزیم در تنظیم سیستم عصبی نقش مهمی دارد و با تعادل فعالیت پیامرسانهای شیمیایی که سیگنالها را در سیستم عصبی و مغز منتقل میکنند (نوروتراسمیترها) عمل میکند. منیزیم به گیرنده های گاما-آمینوبوتیریک اسید (GABA) متصل میشود و آنها را فعال میکند، سطح GABA در مغز را افزایش میدهد تا فعالیت مغز کند شود و آرامش ایجاد شود.
با افزایش فعالیت GABA، منیزیم میتواند به آرام شدن ذهن، کاهش اضطراب و داشتن خواب شبانه خوب کمک کند.
شل کننده عضلات
منیزیم یک شل کننده طبیعی عضلات است. مصرف منیزیم قبل از خواب میتواند تنش عضلانی را کاهش دهد و بدن را آرام کند تا راحت تر به خواب بروید.
بهبود کمبود منیزیم
برخی تحقیقات نشان میدهند که کمبود منیزیم میتواند منجر به مشکلات خواب مانند بیخوابی شود. مکملسازی با منیزیم میتواند سطح منیزیم بدن را بازیابی کرده و الگوهای خواب سالمتر را ترویج دهد.
تنظیم ملاتونین
منیزیم همچنین به تنظیم ملاتونین، هورمونی که ریتم شبانه روزی (چرخه خواب و بیداری) را حفظ میکند، کمک میکند.
یک مرور اخیر بر سه مطالعه کوچک نشان داد که مصرف مکمل منیزیم تولید طبیعی ملاتونین را افزایش میدهد و ممکن است به بزرگسالان مسنتر مبتلا به بیخوابی کمک کند سریعتر به خواب بروند، شب ها کمتر بیدار شوند و مدت زمان خوابشان طولانی تر شود.
در مطالعه دیگری، شرکتکنندگانی که روزانه ترکیبی از منیزیم، ملاتونین و ویتامینهای گروه B را به مدت سه ماه مصرف کردند، گزارش دادند که خوابشان بهبود یافته و اختلالات خواب کمتری داشتند.
کاهش زمان به خواب رفتن و افزایش مدت خواب
مصرف مکمل منیزیم میتواند زمان به خواب رفتن (Latency) را کاهش دهد. منیزیم همچنین ممکن است به طولانیتر شدن خواب کمک کند. یک مطالعه نشان داد که افراد مسن که روزانه ۵۰۰ میلیگرم منیزیم عنصری به مدت هشت هفته مصرف کردند، بهبود قابلتوجهی در مدت زمان و زمان به خواب رفتن داشتند.
بهبود کیفیت خواب
منیزیم همچنین ممکن است کیفیت خواب را بهبود دهد، که معیاری برای آرامش بخش و احیاکننده بودن خواب است. یک مطالعه نشان داد که مصرف منیزیم در بزرگسالان جوان با کیفیت بهتر خواب مرتبط است و بالاترین کیفیت خواب در افرادی مشاهده شد که بالاترین سطح مصرف منیزیم را داشتند.
کاهش اضطراب و افسردگی
اختلالات روانی مانند اضطراب و افسردگی با افزایش خطر بی خوابی و کاهش کیفیت خواب مرتبط هستند. تحقیقات نشان میدهند که مصرف منیزیم میتواند علائم افسردگی را بهبود بخشد و اضطراب را کاهش دهد، که نشان میدهد منیزیم ممکن است کیفیت خواب را افزایش دهد.
تسکین سندرم پای بیقرار (RLS)
سندرم پای بیقرار یک اختلال عصبی است که با احساسات ناراحتکننده در پاها و تمایل مداوم به حرکت دادن آنها همراه است. افراد مبتلا به RLS اغلب به دلیل احساسات ناخوشایند در پاها، به سختی به خواب میروند و خوابشان مداوم نیست.
تحقیقات نشان میدهند که مصرف مکمل منیزیم ممکن است به کاهش علائم RLS کمک کند، زیرا میتواند عضلات را شل کرده و ناراحتی و تمایل به حرکت دادن پاها در طول خواب را کاهش دهد.
منیزیم یکی از مواد معدنی مهم است که در صدها فرآیند بدن نقش دارد. یکی از عملکردهای آن کمک به شل شدن عضلات است، بنابراین میتواند در ایجاد آرامش پیش از خواب مؤثر باشد.
وُلفورد توضیح میدهد:
«اما برای رسیدن به این هدف لزوماً نیازی به مکمل ندارید، چون منیزیم بهوفور در بسیاری از مواد غذایی وجود دارد.»
مواد غذایی سرشار از منیزیم شامل موارد زیر هستند:
• سبزیجات برگدار
• انواع لوبیا
• دانهها
• مغزها (مثل بادام)
• پروتئینهای کمچرب
• غلات کامل
• لبنیات
او میگوید:
«اگر این مواد غذایی را به طور منظم در رژیم روزانه خود مصرف کنید، اغلب افراد میزان منیزیم مورد نیاز روزانه خود را دریافت میکنند.»
بهداشت خواب (Sleep Hygiene) را فراموش نکنید
ولفورد میگوید:
«اغلب مشکلات خواب به رژیم غذایی مربوط نیستند، بلکه ناشی از استرس یا عوارض داروها هستند.»
او برای داشتن خواب بهتر، رعایت این نکات را پیشنهاد میکند:
- حداقل یک ساعت پیش از خواب از وسایل الکترونیکی دوری کنید.
- نور اتاق را کم کنید و دمای محیط را خنک نگه دارید.
- در طول روز در معرض نور طبیعی خورشید قرار بگیرید تا ریتم شبانهروزی بدن تنظیم شود.
- دیر غذا نخورید و از مصرف غذاهای تند، الکل و کافئین قبل از خواب پرهیز کنید.
ولفورد میافزاید: «چای بابونه یا اسطوخودوس میتواند بخشی آرامش بخش از روتین قبل از خواب باشد، اما نباید انتظار معجزه از آنها داشت. مهم این است که بفهمید چه چیزی برای شما مؤثر است و در صورت ادامه بیخوابی، از پزشک کمک بگیرید.»
چقدر منیزیم برای خواب باید مصرف کرد؟
دکتر میلستاین میگوید در صورتی که عملکرد کلیهها سالم باشد، مصرف مکمل منیزیم بیخطر است. او توصیه میکند بین ۲۵۰ تا ۵۰۰ میلیگرم منیزیم در یک نوبت قبل از خواب مصرف شود.
به گفته او، مصرف منیزیم در کنار سایر مکملها یا داروهای خوابآور نیز بیخطر است، اما معمولاً تأثیر مضاعفی بر بهبود خواب ندارد.
بهترین نوع منیزیم برای خواب کدام است؟
به گفتهی دکتر میلستاین، بیشترین شواهد علمی دربارهی تأثیر منیزیم بر خواب مربوط به منیزیم سیترات (Magnesium Citrate) است، اما این نوع خاصیت ملین قوی دارد. بنابراین، اگر به یبوست دچار نیستید، بهتر است از منیزیم گلیسینات (Magnesium Glycinate) که ملایم تر است یا منیزیم اکسید (Magnesium Oxide) که ارزان تر است استفاده کنید.
آیا اسپری منیزیم برای خواب مؤثر است؟
منیزیم در شکلهای مختلفی از جمله قرص، کپسول، پودر و اسپریهای موضعی در دسترس است. با این حال، دکتر میلستاین توصیه میکند منیزیم خوراکی مصرف شود، زیرا جذب بهتری دارد.
او توضیح میدهد:
«برخی اسپریهای منیزیم به دلیل داشتن رایحه آرامش بخش ممکن است باعث احساس آرامش شوند، اما میزان جذب منیزیم از طریق پوست بسیار کم یا ناکارآمد است. بنابراین، اسپری یا ژل منیزیم گزینه مناسبی برای بهبود خواب نیست.»
چگونه منیزیم را برای بهبود خواب امتحان کنیم؟
اگر برای به خواب رفتن یا ماندن در خواب مشکل دارید و احتمال کمبود منیزیم در بدنتان وجود دارد، میتوانید مصرف منیزیم را امتحان کنید.
به گفتهی دکتر میلستاین:
«من معمولاً به بیماران توصیه میکنم هر شب به مدت سه ماه منیزیم مصرف کنند و سپس بررسی کنند که آیا کیفیت خواب یا تواناییشان برای به خواب رفتن بهتر شده است یا خیر.»
بسیاری از افراد دریافتند که منیزیم میتواند بخشی مؤثر از یک برنامه جامع برای بهبود خواب باشد.
ترکیب مصرف منیزیم با عادتهای بهداشت خواب مانند:
- داشتن برنامهی منظم خواب،
- پرهیز از استفاده از تلفن یا تلویزیون قبل از خواب،
- کاهش مصرف کافئین و الکل،
- و ایجاد محیطی آرام و خنک برای خواب، میتواند به افزایش کیفیت خواب و بهبود سلامت کلی بدن کمک کند.
فواید منیزیم برای خواب
- سطوح بالاتر منیزیم در بدن با خواب بهتر، طولانیتر و کاهش خستگی روزانه ارتباط دارد. در مطالعات انجام شده روی افراد مسن، مصرف مکمل منیزیم باعث شد سریعتر به خواب بروند و کمتر زودتر از موعد بیدار شوند.
- دانشمندان هنوز دقیقاً نمیدانند منیزیم چگونه بر خواب تأثیر میگذارد، اما به نظر میرسد این ماده معدنی بر مواد شیمیایی مغز مانند NMDA، GABA، ملاتونین، رنین و کورتیزول اثر میگذارد، موادی که احساس آرامش و خواب آلودگی را تنظیم میکنند.
منیزیم و بی خوابی
- برخی پژوهش ها نشان میدهد که مصرف مکمل منیزیم میتواند به بهبود بیخوابی (insomnia) کمک کند. در یکی از مطالعات، افراد حدود ۶۰ ساله که منیزیم مصرف کردند، مدت زمان خوابشان بیشتر شد، کمتر در رختخواب بیدار ماندند و امتیاز پایین تری در مقیاس بی خوابی کسب کردند.
- اگرچه تحقیقات بیشتری برای سایر گروه های سنی لازم است، اما بسیاری از افراد گزارش میدهند که منیزیم به آن ها در رفع بی خوابی کمک کرده است.
- دکتر «Abhinav Singh»، متخصص طب خواب میگوید:
«منیزیم میتواند به مشکلات خواب کمک کند، به ویژه زمانی که این مشکلات ناشی از کمبود منیزیم باشند، مثل گرفتگی عضلات پا.»
منیزیم و سندرم پای بیقرار
بسیاری از افراد برای رفع گرفتگی عضلات پا یا سندرم پای بیقرار (Restless Legs Syndrome) از مکمل منیزیم استفاده میکنند؛ اختلالی که باعث احساس ناراحتی در پاها و اختلال در خواب میشود.
تحقیقات نشان میدهد منیزیم ممکن است بهویژه در دوران بارداری برای گرفتگی شبانه پا مفید باشد، زیرا این مشکل میتواند ناشی از سطح پایین منیزیم باشد.
سطوح پایین منیزیم ممکن است با شدت بیشتر سندرم پای بی قرار ارتباط داشته باشد، اما برای تأیید قطعی این موضوع هنوز به تحقیقات بیشتری نیاز است. در حال حاضر، کارشناسان معتقدند مصرف منیزیم در دوزهای توصیه شده ایمن است و میتواند بدون عارضه، اثرات مثبتی بر خواب داشته باشد.
منیزیم در مقابل ملاتونین: تفاوت در چیست؟
منیزیم یک ماده معدنی ضروری است که از طریق غذا دریافت میشود، در حالی که ملاتونین یک هورمون طبیعی است که توسط مغز تولید میشود. هر دو در کیفیت خواب، زمانبندی خواب و ریتم شبانه روزی بدن (circadian rhythm) نقش دارند؛ یعنی تغییرات طبیعی بدن در طول شبانه روز. همچنین، هر دو به صورت مکمل تغذیه ای نیز در دسترس هستند.
ملاتونین چگونه عمل میکند؟
مغز انسان در واکنش به تاریکی، ملاتونین تولید میکند و این افزایش باعث احساس خواب آلودگی میشود. به همین دلیل، برخی افراد برای تنظیم خواب یا رفع پرواززدگی (jet lag) از مکمل ملاتونین استفاده میکنند.
منیزیم چگونه عمل میکند؟
منیزیم با تنظیم انتقال دهنده های عصبی (neurotransmitters) در مغز، بر خواب تأثیر میگذارد و حتی میتواند در تولید ملاتونین طبیعی بدن نقش داشته باشد. تحقیقات نشان میدهد سطح بالاتر منیزیم در بدن یا مصرف مکمل آن با خواب بهتر و آرام تر مرتبط است.
| ویژگی | منیزیم | ملاتونین |
|---|---|---|
| نوع ماده | ماده معدنی | هورمون |
| منبع | غذا (مثل مغزها، سبزیجات سبز، غلات کامل) | تولید طبیعی مغز در تاریکی |
| نقش اصلی | آرام سازی عضلات، کاهش استرس، بهبود کیفیت خواب | تنظیم چرخه خواب و بیداری |
| زمان مصرف معمول | قبل از خواب برای آرامش | هنگام اختلال در ریتم خواب (مثلاً پرواززدگی) |
| ایمنی مصرف بلندمدت | ایمن در دوزهای معمول | بهتر است دورهای مصرف شود |
در نتیجه، منیزیم بیشتر برای بهبود کیفیت کلی خواب و آرامش بدن مفید است، در حالی که ملاتونین برای تنظیم زمان خواب و ریتم شبانهروزی کاربرد دارد. در برخی موارد، مصرف ترکیبی این دو ماده با مشورت پزشک میتواند اثرات بهتری بر خواب داشته باشد.
چطور مکمل منیزیم مناسب برای خواب انتخاب کنیم
از آنجایی که سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) مکمل های غذایی را مانند داروهای تجویزی به طور کامل تنظیم و تأیید نمیکند، لازم است در انتخاب مکمل منیزیم دقت بیشتری داشته باشید. هنگام خرید، به نکات زیر توجه کنید:
نوع یا فرمول مکمل (Formulation)
- منیزیم در شکلهای مختلفی عرضه میشود و برخی از آنها جذب بهتری در بدن دارند.
- به ویژه منیزیم گلیسینات (Magnesium glycinate) یکی از انواعی است که به خوبی جذب میشود و احتمال ایجاد عوارض گوارشی در آن کمتر است.
- هرچه جذب مکمل بهتر باشد، احتمال بروز عوارض جانبی مانند اسهال یا دل درد کاهش می یابد.
دوز مصرفی (Dose)
- کارشناسان توصیه میکنند که مصرف روزانه مکمل منیزیم از ۳۵۰ میلیگرم بیشتر نشود تا از بروز عوارض احتمالی جلوگیری شود.
- با این حال، بسیاری از برندها دوزهای بالاتری تولید میکنند، بنابراین حتماً برچسب محصول را بررسی کنید.
برند معتبر (Brand)
- برندهایی را انتخاب کنید که مکمل هایشان توسط آزمایشگاه های مستقل (third-party testing) مورد ارزیابی قرار گرفته اند.
- این نوع آزمایش تضمین میکند که مکمل حاوی آلودگی هایی مانند فلزات سنگین یا کپک نیست و مقدار مواد درج شده روی برچسب با محتوای واقعی مطابقت دارد.
نکته کلیدی: منیزیم گلیسینات یکی از بهترین گزینه ها برای خواب است، چون جذب بالایی دارد و باعث آرامش عضلات، کاهش اضطراب و بهبود کیفیت خواب میشود.
چه مقدار منیزیم باید مصرف کنید؟
مقدار مصرف روزانه توصیه شده (RDA) منیزیم بسته به سن و جنسیت شما متفاوت است. مؤسسه ملی سلامت آمریکا (NIH) مصرف روزانه ۳۱۰–۳۲۰ میلیگرم منیزیم برای زنان بزرگسال و ۴۰۰–۴۲۰ میلی گرم برای مردان بزرگسال را توصیه میکند. به طور کلی، مصرف منیزیم هر شب ایمن در نظر گرفته میشود.
RDA یک راهنمای کلی برای مصرف کل منیزیم است و به طور خاص برای بهبود خواب تعیین نشده است. مانند هر مکمل دیگری، بهتر است با یک متخصص مراقبت های بهداشتی مشورت کنید تا مناسب ترین دوز بر اساس وضعیت سلامت کلی شما مشخص شود.
زمان مصرف رسمی منیزیم برای خواب وجود ندارد. با این حال، مصرف آن حدود یک ساعت قبل از خواب میتواند به منیزیم فرصت کافی بدهد تا به گیرنده های GABA در مغز متصل شده و عضلات شما را شل کند، که ممکن است به آرامش ذهن و بدن کمک کند.
مدت زمانی که طول میکشد منیزیم به بهبود خواب کمک کند، از فردی به فرد دیگر متفاوت است. برخی افراد ممکن است طی یک هفته کیفیت خواب خود را بهبود یافته ببینند، در حالی که افرادی با کمبود شدید ممکن است زمان بیشتری نیاز داشته باشند تا اثرات را مشاهده کنند.
افرادی که ممکن است از مصرف مکمل منیزیم بهره مند شوند
اکثر افراد می توانند نیاز منیزیم خود را از طریق یک رژیم غذایی متعادل تأمین کنند. با این حال، برخی شرایط پزشکی می توانند توانایی بدن در جذب منیزیم را کاهش دهند و خطر کمبود آن را افزایش دهند. گروههای خاصی از افراد ممکن است از مصرف مکمل منیزیم برای بهبود خواب سود ببرند، از جمله:
- بزرگسالان مسن: با افزایش سن، جذب منیزیم کاهش یافته و خطر اختلالات خواب افزایش مییابد. تغییر در نیاز های تغذیه ای با پیر شدن
- افراد مبتلا به اختلالات گوارشی: بیماری های التهابی روده (IBD) شامل بیماری کرون و کولیت اولسراتیو، و بیماری سلیاک میتوانند توانایی بدن در جذب منیزیم و سایر مواد مغذی را مختل کنند.
- افراد مبتلا به اختلال مصرف الکل: مصرف بیش از حد الکل میتواند سطح منیزیم بدن را کاهش دهد. تاثیر الکل بر سلامتی
- افراد مبتلا به دیابت نوع ۲: دیابت میتواند باعث شود میزان زیادی منیزیم از طریق ادرار از دست برود و کمبود منیزیم ایجاد شود. دیابت چیست؟
- افراد مبتلا به بیخوابی: خواص آرامبخش منیزیم میتواند به شل شدن سیستم عصبی کمک کند و علائم بیخوابی را کاهش داده و خواب بهتری فراهم کند. اهمیت خواب کافی برای سلامتی
- افراد مبتلا به اضطراب و افسردگی: توانایی منیزیم در تنظیم انتقال دهنده های عصبی مانند GABA میتواند استرس و اضطراب را کاهش دهد و باعث شود راحتتر آرام شوند و خواب آرام تری داشته باشند. اثرات مخرب استرس و اضطراب بر بدن
سؤالات متداول درباره منیزیم
چه مقدار منیزیم باید مصرف کنم؟
مقدار موردنیاز منیزیم بستگی به سن و وضعیت سلامت شما دارد.
به طور کلی، مصرف بیش از ۳۵۰ میلیگرم مکمل منیزیم در روز توصیه نمیشود تا از عوارض گوارشی جلوگیری شود (طبق دستورالعمل هیئت غذا و تغذیه در آکادمی ملی علوم آمریکا).
چه غذاهایی سرشار از منیزیم هستند؟
غذاهای غنی از منیزیم شامل:
- دانه ها (مثل تخم کدو و چیا)
- سبزیجات برگ سبز (مثل اسفناج)
- مغزها (بادام، بادام هندی، بادامزمینی)
- حبوبات (مثل لوبیا)
- غلات کامل و برنج
- ماهیهایی مانند سالمون و هالیبوت نیز منیزیم دارند.
آیا منیزیم عوارض جانبی دارد؟
مصرف بیش از ۳۵۰ میلی گرم مکمل منیزیم در روز ممکن است باعث:
- اسهال
- حالت تهوع
- گرفتگی یا درد شکم شود.
برخی اشکال منیزیم، مانند کربنات، کلرید، گلوکونات و اکسید منیزیم، بیشتر احتمال ایجاد این عوارض را دارند.
آیا مصرف روزانه منیزیم بیخطر است؟
- بله، مصرف روزانه منیزیم برای بیشتر افراد بیخطر است، به شرطی که از دوز توصیه شده (≤ ۳۵۰ میلی گرم) تجاوز نکنید.
- با این حال، منیزیم میتواند با برخی داروهای تجویزی تداخل داشته باشد، بنابراین پیش از شروع مصرف با پزشک مشورت کنید.

